EN İYİ ÖĞRENME YÖNTEMİ VE BEYNİN BİYOLOJİSİ

 

S. Vedat Karaarslan

Öğrenme beyinde nöronların arasında bulunan boşluklar üzerindeki güçlü sinaptik yollar ile bağlanması ile sağlanırken sinapsların zayıflığı öğrenememenin en büyük nedenidir.

Nöronların akson terminallerinin elektriksel olarak uyarılması sonucunda dendrit uçlarına doğru akan nörotransmitter denilen kimyasalların yeterli olması durumunda dendrite bağlantı sağlanırsa öğrenme başlar. Yeteri kadar kimyasal maddeyi alan dendrit ile başlayan öğrenme bir sonraki aksonun tekrar nöronların ateşlenmesi ile aynı döngü içinde sürekli bir öğrenme akışını beyinde başlatır.

Öğrenme beyinde bu şekilde oluşur.

Soru ve sorun, beyinde bulunan nöronların bu fonksiyonel yapıyı tek bir nöron halinde mi yoksa bir kümeleşmiş nöronlar olarak yapabiliyor olmasında yatmakta olmasıdır.

Buna en iyi tanımı Kanadalı bilim adamı. Hebb, beyinde Hebbian Yoğurukluğu olarak tanımladığı öğrenme metodu ile yapmıştır.

Metoda göre aynı anda senkronize bir şekilde ateşlenen nöronların birbirleri ile bağlantısında daha iyi öğrenme sağlanabildiği ve öğrenmenin maksimuma çıkabildiği önerilmektedir.

Bu durum yukarıdaki iki nöronun karşılıklı olarak ateşlenmesi sinaps yolunun sağlam kurulmasına, aşağıdaki konumda ise tek bir yön üzerinden ateşlenen nöronun ise kurulan sinaps yolunun zayıf olmasını göstermektedir.

Hebbian öğrenme metodu ile aynı anda ateşlenen iki nöronun birbirleri arasında daha güçlü sinaptik yol kurabilecekleri böylece öğrenmenin daha iyi olabileceği bu yol ile anlaşılmıştır.

İnsan bilinci, beyindeki nöronal bağlantıları oluşturan sinaptik yolların güçlü olmasını tanımlarken,  bilinçaltı, uyku anında olduğu gibi bağlantıların zayıf olduğu ve bu bağlantıların sadece olduğunun bilindiği olarak ifade edilen güçsüz bağlantıları ifade eder.

Sinaptik kas olarak adlandırılan beynin öğrenme halindeki durumu NMDA reseptörlerinin aktifleştirilmesiyle kontrol edilen LTP (Long Term Potential) olarak bilinen Uzun Süreli Potansiyel artış ile sağlanır.

LTP nin fazlası epilepsi düşük değeri ise alzheimer ve demans gibi hastalıklara neden olduğu biliniyorsa da aksondan dendrite doğru 20 ms den küçük bağlantılar kuvvetli bağlantı, dendritten aksona doğru 20 ms den büyük bağlantılar ise LTD (Long Term Depression) zayıf bağlantılar (düşük öğrenme seviyesi) olarak bilinir.     

LTP esas olarak bir sonraki aşamada öğrenmeyi sürekli hale getiren bir sonraki nöronun tetikleneceği süreyi belirler. Dendritler üzerinde bulunan Kalsiyum alıcısı NMDA üzerine gelen yüksek kalsiyum oranı LTP, düşük kalsiyum oranı ise LTD oluşturur. Son yapılan araştırmalar beyindeki hatırlamanın merkezi olan hipokampüs bölgesindeki nöronların da LTP üzerinde etkili olduğu ortaya konulmuştur.

Beynimizdeki 100 milyar nörona karşılık gelen 100 trilyon sinapsın öğrenmenin temel anahtarı olarak en fazla önem verilmesi gereken beynimizin bir bölümüdür.

Bir ülkenin gelişmişlik seviyesi, birey başına düşen beyinlerdeki sinaptik bağlantı sayısı ile ölçülmelidir.

 

ARKEOTEKNO

KAYNAK:

[1] Birçok çalışmada, beslenmenin okul çağındaki çocuklarda zihinsel kapasiteyi doğrudan etkileyebileceği ortaya konulmuştur.Bunların başlıcaları demir eksikliğinin dopamin eksikliğine neden olarak bilişsel olumsuzluk, tiamin, E, B, iyot ve çinko eksikliklerinin zihinzel konsantrasyonu aşağıya çekebileceği, aminoasit takviyesinin algı, sezgi ve beynin muhakeme yapabilme yeteneğini artırabileceği ortaya konulmuştur. 

[2] https://patriceayme.wordpress.com/2017/06/18/subconscious-theory-thereof/